Газа секторы мәселесіне қатысты Қазақстан Республикасының ресми ұстанымы айқын әрі құжатталған. Елдің сыртқы саясаты халықаралық құқық нормалары мен адамзаттық-гуманитарлық қағидаларға негізделгенін ескерсек, Қазақстанның Палестина-Израиль дағдарысындағы орны да осы логикаға сай қалыптасқан.

(Сурет: informburo.kz)

Біріншіден, Қазақстан Палестинаның тәуелсіз мемлекет ретінде құпталуын қолайды. Ел 1992 жылы Палестина Мемлекетін ресми мойындап, арадағы дипломатиялық қатынасты орнатқан.

Сонымен бірге, Қазақстан сыртқы саясатында «екі мемлекет» қағидатын мойындайды: яғни Израиль мен Палестина халықтары өз қауіпсіздігі мен құқықтарын тең жүзеге асыруы тиіс деген ұстаным бар.

Екіншіден, қазіргі шиеленіс кезеңінде Қазақстан гуманитарлық аспектілерге ерекше мән береді. Мысалы, ел басшысы Қасым‑Жомарт Тоқаев 2024 жылы Газа секторындағы гуманитарлық ахуалды «ғафсатқа жақындаған деңгейде» деп сипаттаған. Сонымен қатар, Тоқаев 2025 жылғы БҰҰ Бас Ассамблеясындағы сөзінде барлық бейбіт тұрғындарды қорғау және гуманитарлық көмекке толық, кедергісіз қол жеткізу қажеттігін айтқан.

Үшіншіден, қақтығысқа қатысушы тараптарға диалог пен бейбіт келісім жолын іздеуді ұсынады. Қазақстан тараптардың күш қолдануын тоқтатып, халықаралық құқық пен гуманитарлық нормаларды сақтау арқылы мәселені шешу қажеттігін баса айтады. Мысал ретінде, 2025 жылы Тоқаев Газа секторында тоқтау келісімін қолдап, бейбітшілікке бет алу жолындағы дипломатиялық бастамаларды құптаған.

Сондықтан Қазақстанның ұстанымы мынадай қорытындыға келеді: ол Израиль мен Палестина арасындағы қақтығыста бейтараптық сақтай отырып, гуманитарлық зардапты азайтуға, бейбіт жолмен шешім табуға және халықаралық заң талаптарын орындауға шақырады. Қазақстан бұл мәселені ішкі саясат тұрғысынан да емес, халықаралық құқық пен жалпы адамгершілік қағидалары негізінде қарайды.

Осылайша, Қазақстанның Газа секторы мәселесіндегі саясаты – тұрақты әрі ортақ бастамаларды қолдайтын бағытта: тәуелсіз Палестина мемлекетінің құруын қолдау, бейбітшілік пен қауіпсіздікке мән беру, гуманитарлық көмек пен азаматтық қорғауды қамтамасыз ету. Осы ұстаным – Қазақстанның әлемдік саясаттағы «орта дәрежелі держава» ретінде көпвекторлы сыртқы саясатты жүзеге асыру бағытындағы көрінісі де.

Mezgil.kz