Қазіргі Қазақстандағы мемлекеттік басқару жүйесінде ерекше орын алатын тұжырымдамалардың бірі – «Халық үніне құлақ асатын мемлекет». Бұл бастама еліміздің Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың саяси бағдарламасының негізінде іске қосылған және халықтың пікіріне құлақ асып, олардың мұң-мұқтажына жауап беру арқылы мемлекеттік басқаруды жетілдіруге бағытталған.

(Сурет: gov.kz)

«Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасының басты мақсаты – халық пен билік арасындағы қарым-қатынасты нығайту, диалог орнатып, қоғамдағы өзекті мәселелерді уақытылы шешу. Бұл тұжырымдама халықтың мемлекеттік басқару процесіне белсенді қатысуына мүмкіндік береді және олардың сұраныстарына жылдам әрі тиімді жауап беруді көздейді.

Мемлекет үшін халықтың сенімін арттыру – ең маңызды мәселелердің бірі. Сондықтан бұл тұжырымдама арқылы билік пен азаматтар арасындағы қарым-қатынасты жаңа деңгейге көтеру көзделіп отыр. Мемлекет халықтың пікірін ескеріп, олардың қажеттіліктерін басты назарға алуы тиіс.

«Халық үніне құлақ асатын мемлкет» тұжырымдамасының келесідей негізігі қағидалары бар. Олар:

1. Диалог және ашықтық. Тұжырымдаманың басты ұстанымдарының бірі – халық пен билік арасындағы ашық диалог орнату. Ашықтық арқылы мемлекеттік органдар өз әрекеттері туралы халыққа есеп береді, ал халықтың да өз пікірін еркін білдіруіне жағдай жасалады. Бұл бағытта мемлекеттік органдардың халықпен тікелей байланыс орнатуы, олардың талап-тілектерін тыңдап, тиісті шешімдер қабылдауы негізгі рөл атқарады.

2. Халықтың қажеттіліктеріне жедел жауап беру. Мемлекет халықтың әлеуметтік, экономикалық және саяси қажеттіліктеріне жедел жауап беруге міндетті. Халықтың тұрмыс-тіршілігін жақсарту, оларды алаңдататын мәселелерді шешу үшін мемлекет тиімді және уақытылы шешімдер қабылдауы керек. Бұл халықтың сенімін арттырады және мемлекет пен азаматтар арасындағы өзара түсіністікті күшейтеді.

3. Сыбайлас жемқорлықпен күрес және әділдік орнату. Сыбайлас жемқорлық – қоғамдағы ең өзекті мәселелердің бірі. Ол халықтың билікке деген сеніміне кері әсерін тигізеді және әділеттілік принциптерін бұзады. «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасы аясында сыбайлас жемқорлықпен күрес күшейтіліп, әрбір азаматтың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау басымдыққа алынады. Мемлекеттік органдар халықтың алдында ашық әрі жауапты болуы тиіс, бұл сыбайлас жемқорлықтың алдын алудың тиімді жолы.

4. Мемлекеттік қызметтің сапасын арттыру. Мемлекеттік қызмет көрсету сапасын жақсарту – халықтың билікке деген сенімін нығайтудың басты қадамдарының бірі. Халықтың сұраныстарына жедел жауап беру, мемлекеттік органдардың ашықтығы мен тиімділігі мемлекеттік басқарудың сапасын жақсарта түседі. Бұл бағытта «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» халықтың өтініштерін қарастыру жүйесін жетілдіруге, олардың шешімдерін жедел қабылдауға ерекше назар аударады.

«Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасын жүзеге асыру үшін бірқатар маңызды шаралар қабылдануда:

Ашық үкімет платформалары: Халықтың мемлекеттік органдармен тікелей байланыс орнатуына мүмкіндік беретін цифрлық платформалар әзірленуде. Бұл арқылы әрбір азамат өз өтінішін, шағымын немесе ұсынысын билік органдарына тікелей жеткізе алады. Ашық үкімет принциптері азаматтардың билікпен байланысын жеңілдетеді.

Қоғамдық кеңестер: Мемлекеттік органдар жанындағы қоғамдық кеңестердің рөлі артып, халықтың ұсыныстары мен пікірлері мемлекеттік шешімдер қабылдау процесіне тікелей ықпал ете бастады. Бұл – халықтың мемлекеттік басқаруға белсенді араласуына мүмкіндік беретін маңызды құралдардың бірі.

Жергілікті басқаруды нығайту: Жергілікті деңгейде шешімдер қабылдау процесіне халықтың тікелей қатысуы қамтамасыз етілуде. Бұл халықтың өз өңіріндегі мәселелерді шешуге белсене араласуына және жергілікті билікпен тиімді диалог орнатуға мүмкіндік береді.

Қоғамдық қабылдаулар мен әлеуметтік желілер: Президенттің тікелей өзі де әлеуметтік желілер арқылы халықтың сұрақтарына жауап беріп, мәселелерді шешуге атсалысып жүр. Бұл – ашықтық пен халықпен байланысты нығайтудың бірден-бір тәсілі.

Бұл тұжырымдама Қазақстанның саяси дамуы мен демократияландыру жолындағы маңызды қадам болып табылады. Халықтың үнін есту арқылы мемлекет тек басқару сапасын жақсартып қана қоймай, сонымен қатар азаматтардың елге деген сенімін арттырады. Қазіргі заманда мемлекеттік басқарудың ашық, әділ және тиімді болуы – қоғамның тұрақтылығы мен дамуының кепілі.

«Халық үніне құлақ асатын мемлекет» – бұл тек бір бағыттағы жұмыс емес, мемлекеттің барлық салаларында кешенді түрде жүзеге асатын саясат. Бұл халықтың әлеуметтік жағдайын жақсарту, олардың құқықтарын қорғау және қоғамдағы әділеттілікті қамтамасыз ету арқылы мемлекеттің тұрақты дамуына үлес қосатын басты механизм.

Қорыта айтқанда, «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасы Қазақстанның жаңа саяси бағытының негізі ретінде қоғамдағы әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз етуге және халықтың мемлекетке деген сенімін арттыруға бағытталған. Бұл бастама халық пен билік арасындағы байланысты нығайтып, қоғамның дамуына оң ықпал етеді. Мемлекеттің халықтың пікіріне құлақ асуы – елдің демократиялық даму жолындағы маңызды қадамдарының бірі.

Ақнұр Тәуке, әлеуметтанушы

Mezgil.kz