АҚШ-тың экс-президенті Доналд Трамп пен қазіргі президент Жо Байден әлі айтысып жатыр. Сәйкесінше, республикашылар мен демкораттар арасындағы тартыс та қызулана түсуде.

БАЙДЕННІҢ АЙЫПТАУЫ:

Жо Байден Пенсильвания штатындағы Вэлли-Фордж қаласында сөз сөйлеп: «2021 жылдың 6 қаңтарындағы Капитолияға шабуылдың басты себебі - Трапмтың жалған үндеулері мен жалған сөйлеулері!

140 офицер зардап шекті. Біз әйеліміз екеуміз қаза тапқандардың жерлеуінде болдық. Олар Трамптың өтірігінің кесірінен қаза тапты. Трамптың өтірігі - Вашингтонда дүрбелең жасады», - деді. 

ТРАМПТЫҢ ЖАУАБЫ:

Дональд Трамп болса Айоваға сараплап барып, сөз сөйледі. Жоға жауап қатты: «Байденнің кесірінен АҚШ орасан зор зардап шегіп жатыр және елді терроршылар қаптады. Байден командасының әр қадамы қате. Бұлай кете берсе, Үшінші Жаһан соғысының ауылы да алыста емес. Иә, біз сайлауға жақындап қалдық. Бірақ, бұл да аз уақыт емес. Он айда Байден мен оның командасы АҚШ-тың талқанын шығара алады», - деді.

ҮШІНШІ ЖАҺАН СОҒЫСЫНЫҢ ЕЛЕСІ

Ресей мен Украина, Израиль мен ХАМАС арасындағы соғыстар қыз-қыз қайнап тұрған уақта, тағы бір дүниежүзілік соғыстың келешегіне қатысты қауіптенулер артып келеді және Трамп осындай қараңғы сөздерді қолданатын саяси тұлғалардың бірі ғана. Сол жақта, оң жақта және тіпті Ақ үйде 80 жылға жуық көрмеген жаһандық қақтығыстың елесі пайдалы риторикалық құрал болып шығады, бірақ тарихшылар бұл салыстыру қазіргі сәтте орынсыз деп айтады.

«Менің ойымша, бұл тіл оны қолдауға мүмкіндік бермейді», - дейді 20-шы ғасырдың әскери тарихшысы және Йель университетінің құрметті профессоры Джей Винтер.

Өткен жылы Ресей Украинаға басып кіргеннен кейін, америкалық психологиялық қауымдастық жүргізген сауалнама көрсеткендей, 10 америкалықтың 7-сі: «Біз Үшінші Дүниежүзілік соғыстың бастапқы кезеңінде тұрмыз», - деп қорқады және бұл сезімді Ресей президенті Владимир Путиннің одақтастары қолдайды. Содан бері бұл ұйым бұл сұрақты қайтып қойған жоқ. Алайда Таяу Шығыста соғыстың басталуы тағы да осы алаңдаушылықты туғызуда.

Осы айда «The Hill» газетіне берген сұхбатында Вирджинияның демократ сенаторы Тим Кейн: «Мен 30 жыл қоғамдық өмірде ешқашан жауап бермеген адамдардың сұрағына жауап беруіме тура келді. Сұрақ: «Үшінші дүниежүзілік соғыс болуы мүмкін бе?», - дейді.

«Мен дағдарыстар мен қақтығыстардың өзара байланысынан дәл қазір осындай  алаңдаушылық туғызатын себеп етіп көріп отырған жоқпын», - дейді Брукингс институтының аға ғылыми қызметкері және оның сыртқы саясаттағы зерттеулер жөніндегі директоры Майкл Э.Охэнлон.

ЯДРОЛЫҚ ҚАҚТЫҒЫС

Ядролық қару – Екінші Дүниежүзілік соғыспен тығыз байланысты болғандықтан, көп жұрт оны Ресей-Украина және Израиль-ХАМАС қақтығыстарына қатысушылармен байланыстыруда. Ресейде ядролық қару бар, ол Израильде де бар деп болжануда. Иранның да өзінің ядролық бағдарламасы бар.

Дегенмен, «ядролық шабуыл салдарынан туындауы мүмкін халықаралық реакция бар. Сондықтан қазіргі қақтығыстардың соңы ядролық қақтығысқа әкелуі екіталай», - дейді сарапшылар. Олар: «НАТО мен Ресей арасындағы соғыс болуы мүмкін», - деп болжайды.

Дегенмен, былтыр Ресей Украинаға басып кіргеннен кейін бірнеше ай ішінде Кремльдің одақтастары «Үшінші Дүниежүзілік соғыс басталды» деп, жиі сөз еткен. Содан бері олар әлемдік соғыстың болмай қоймайтынын дүркін-дүркін ескертіп отырды.

«Бұл Кремльдің Батысқа соғыстың қауіп-қатерін атап көрсетуге және оны Украинаның қолдауын азайтудың тәсілі ретінде пайдалануға бағытталған ақпараттық стратегиясы», - дейді RAND Corporation компаниясының аға саясаттанушысы Брайан Фредерик.

Оның айтуынша, Украина президенті Владимир Зеленский одақтастарын біріктіруге тырысып: «Егер Ресей Украина шекарасында тоқтамаса, ол басқыншылықты жалғастырады және бұл Үшінші Дүниежүзілік соғысқа әкеледі», - деп ескерткен.

«Әрине, қақтығыстың шиеленісу қаупіне және оған Құрама Штаттарды тарту мүмкіндігіне шынайы алаңдаушылығы бар адамдар бар, бірақ олар да Украинаны қолдайды. Бірақ ол бұл адамдардың көпшілігі «Үшінші Дүниежүзілік соғыс» терминін қолданбайды», - дейді Фредерик.

Cонымен түйіндей айтқанда: Украина соғысының келешек тағдыры, Газадағы соғыстағы ХАМАС-тың бақталайы АҚШ-тағы сайлауға байланысты болып отыр. АҚШ осы қос тарапты қолдаса, онда әділеттілік үшін әлемдік күрес өз дегеніне жетеді.

Mezgil.kz