«Президент Қасым-Жомарт Тоқаев мемлекет басшысы Серджо Маттарелламен келіссөздер жүргізу үшін Италияға ұшып барды», деп хабарлайды Ақорда.

ИТАЛИЯҒА САПАР: ҚАНДАЙ КЕЗДЕСУЛЕР ЖОСПАРЛАНҒАН?

(Сурет Ақорда Телеграм арнасынан алынды)

Ақордада мәлімдегендей, президент Тоқаев Италия Президентімен және Премьер-министрімен келіссөздер жүргізеді, Рим Папасы Францисктің аудиториясы өтеді. Ол сондай-ақ «Қазақстан-Италия» инвестициялық дөңгелек үстеліне қатысады.

Итальяндықтар Қазақстан экономикасының қандай салаларын инвестициялайды, президент Тоқаевтың сапарынан қандай келісімдер күтілуде және сарапшылар бұл туралы не айтатыны кейін мәлім болады.

ҚАЗАҚСТАН МЕН ИТАЛИЯНЫҢ ДИПЛОМАТИЯЛЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ

Қазақстан мен Италия Республикасы арасындағы дипломатиялық қатынастар 1992 жылғы тамызда орнатылған.

1992 жылдың қазан айында Италия Қазақстанда елшілік ашты, ал Қазақстанның Италиядағы елшілігі 1996 жылы ашылды.

2009 жылы Қазақстан мен Италия арасындағы стратегиялық әріптестік туралы мемлекетаралық шартқа қол қойылды.

Қазақстанның экс-президенті Нұрсұлтан Назарбаев Италияға 1994 жылғы қыркүйекте, 1998 жылғы қыркүйекте, 2003 жылғы ақпанда және 2009 жылғы қарашада ресми сапарлар жасады.

1997 жылдың мамыр айында Қазақстанға Италия президенті Оскар Скальфаро сапармен келді, әр жылдары Қазақстанға Министрлер Кеңесінің төрағалары Романо Проди, Сильвио Берлускони, Марио Монти және Маттео Ренци де келіп-кетіп жүрді.

Қасым-Жомарт Тоқаев 1997 жылы Сыртқы істер министрі, ал 2018 жылы Парламент Сенатының төрағасы ретінде Италияға барды.

(Сурет Ақорда сайтынан алынды)

ҚАЗАҚСТАН МЕН ВАТИКАН ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСЫНЫҢ ТАРИХЫ

Қазақстанның Ватикан мемлекетімен дипломатиялық қатынастары 1992 жылғы қазанда орнатылған. Сол кезде Қазақстан мен Ватикан арасында дипломатиялық қарым-қатынас орнату туралы нотаға қол қойылды.

1998 жылы Қазақстан Республикасы мен Қасиетті Тақ арасында өзара қарым-қатынастар туралы келісімге қол қойылды.

2001 жылы Астанада Апостол Нунциатурасы ашылды.

2003 және 2009 жылдары Нұрсұлтан Назарбаев Папа Иоанн Павел II-мен және Ватиканда Папа Бенедикт XVI-мен кездесулер өткізді.

2001 жылғы қыркүйекте Рим Папасы Иоанн Павел II Қазақстанға мемлекеттік пасторлық сапармен келді. 2022 жылғы қыркүйекте Рим Папасы Францисктің Қазақстанға апостолдық сапары өтті.

ҚАЗАҚСТАН МЕН ИТАЛИЯНЫҢ САУДА АЙНАЛЫМЫ

Италия Қазақстанның әлемдегі ең ірі сауда серіктестерінің үштігіне кіреді және Еуроодақ елдері арасында бірінші орында.

2022 жылы екіжақты сауда 14,9 млрд долларға жетті. Экспорт көлемі 13,8 млрд долларға жетті. Бұл соманың басым бөлігін шикі мұнайдан түскен түсім құрайды - 18,2 млн тонна тиелді.

Қазақстан негізінен Италияға:

- 13,3 млрд долларға шикі мұнай;

- ферроқорытпа - 161,9 млн доллар;

- бидай мен меслин - 85,1 млн доллар;

- мыс - 84,8 млн доллар;

- өңделмеген алюминий - 84,2 млн доллар, сондай-ақ өңделмеген мырыш пен қорғасын, бағалы металдардың сынықтары, мазут, көтергіш крандар жеткізіді.

Қазақстан Италиядан не сатып алады?

Қараңыз:

- дәрілік заттар - 132,6 млн доллар;

- ауа және вакуумдық сорғылар - 71 млн доллар;

- крандар, клапандар, вентильдер және осыған ұқсас арматура - 59,6 млн доллар;

- адам мен жануарлардың қаны - 22,9 млн доллар;

- құбырлар мен құбырларға арналған фитингтер - 22,3 млн доллар;

- құбырлар, түтікшелер - 19,5 млн.

2005 жылдан бастап 2022 жылға дейін Италиядан Қазақстанға тікелей инвестициялардың жалпы ағыны 7,3 млрд долларды құрады. Ел бойынша Италия осы көрсеткіш бойынша 12-ші орында.

Қазақстан мен Италия энергетика, табиғи ресурстарды барлау және өндіру, құрылыс, сауда, жеңіл өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы және туризм салаларында белсенді ынтымақтасады. Қазақстанда италиялық капиталдың қатысуымен 270-ке жуық компания тіркелген.

ҚАЗАҚСТАН МЕН ИТАЛИЯНЫҢ ОРТАҚ МҮДДЕЛЕРІ ҚАНДАЙ?

Статистика көрсеткендей, Қазақстан Италияға жеткізетін негізгі тауар шикі мұнай болып табылады. Одан кейін ферроқорытпалар, мыс және бидай, ал Қазақстан Италиядан крандарды, сорғыларды, киімдерді, аяқ киімдерді, косметиканы және парфюмді импорттайды.

Сарапшылардың пікірінше, Қазақстан мен Италияның әртүрлі экономикалық және ақшалай мүдделері бар, әсіресе Каспий құбыр дәлізі (КТК) арқылы жеткізу бойынша тәуекелдерге байланысты. Сондай-ақ қаржы және банк секторларына қатысты мәселелер талқылануы мүмкін.

Енді сөзіміздің соңында екі ел арасындағы былтырғы сауда-сатыққа қысқаша тоқтала кетейік:

2023 жылғы қаңтар-қарашада Италияға экспортқа 22,7 млн тонна тауар кетті, бұл 2022 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 30,4% -ға артық. Қазақстан $13,3 млрд табыс тапты. Италиядан импорт 23,2% -ға, 85,5 мың тоннаға немесе $1,1 млрд. дейін ұлғайды. Қазақстан фармацевтикалық өнімді, БАҚ пен дәрумендерді, косметика мен әтірді көп сатып ала бастады.

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Италияның мемлекет басшысы Серджо Маттарелламен келіссөздер жүргізу үшін Италияға барғаны қазақ бизнесіне жан бітіріп, Ресейшілдік бағыттан біршама алыстата түседі дейді отандық сарапшылар.

Mezgil.kz